Miscellaneous transcripts

This page contains a variety of different transcribed videos of Tibetan speech to help people train their listening skills.

For similar content from another site, see:

HHDL on recitation

Transcribed on April 5, 2024, by /u/wooshhhhh. Source: Facebook.

HHDL on bodhicitta

Transcribed on Sept 25, 2025, by /u/wooshhhhh and Nick Prior. Source: Facebook.

བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ངས་ཞེ་པོ་ཞིག་བསམ་བློ་བཏང་དགོས་རེད། ཉིན་ལྟར་རེ་བཞིན་བསམ་བློ་བཏང་གི་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་དེ་འདྲ་ཡིན་དུས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསམ་བློ་ཅིག་གཏོང་ཡོང་དུས། སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་གཉེན་རེད་མ་གཏོགས། འདིའི་ནང་ལ་གཅིག་དགྲ་ཟེར་ཡ་ཅིག་དང་། རྦད་དེ། བསྟན་པ་ལ་གནོད་མཁན་གྱི་འགེགས་ཟེར་ཡ་འདྲ་པོ་དགྲ་ཟེར་ཡ་འདྲ་པོ་ཅིག་ང་མཐོང་གི་མི་འདུག། ཅིག བསྟན་པ་ལ་གནོད་མཁན་ཡོད་རེད། འདི་གྱད་འདི་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་རེད་མ་གཏོགས། བསྐྲད་ཡ་གི་ཡུལ་རེད་མི་འདུག། ལྷག་པར་དུ་ཡང་བརྩེ་བ་བྱེད་པའི་ཡུལ་རྩིས་ནས་རེད་དང་། “སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་གི་བདེ་བའི་སྒྲོལ་དུ་གཉེར་གི་ཡིན”་ཟེར་ལབ་དུས། ད། འདི་ཞེ་བོ་ཅིག་བསམ་ན་ཕན་གི་འདུག་ག། གཞན། སྟེང་གི་གཟའ། ཅིག་ཨ་ནས། འོག་གི་ཀླུ། བར་གྱི་བཙན། ང་གནོད་ཡོང་། ང་གནོད་ཡོང་ཟེར་ལབ་ན། ད། དཔེ། སྐྱབས(?)་མེད་པའི། ཨ་ནས། རྦད་དེ། སེམས་མ་སྐྱིད་པ་ཅིག་བསྡད་ཡ་རེད་མ་གཏོགས། དོན་དག་གལ་མི་འདུག་ཨ། འདི་”སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དངོས་གནས་བདག་གི་བདེ་བའི་སྒྲོལ་དུ་གཉེར་གི་ཡོད”་ཟེར་བྱས་ནས། བསམ་པ་རྣམ་དག་བསམ་བློ་བཏང་། ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་བསམ་བློ་བཏང་། ཨ་ནས། བསྟན་པ་དང་འགྲོ་བ་ལ་གནོད་མཁན་ཡོད་རེད། འདི་གྱད་འདི་ཨ་ནས། ལྷག་པར་དུ་ཡང་བརྩེ་བའི་ཡུལ་རེད། སྙིང་རྗེ་བའི་ཡུལ་རེད། ཨོ་འདི་འདྲས་རེད།

A biology teacher talks about ecosystems

Transcribed on November 3, 2025, by Nick Prior. Also posted on Instagram. Source: Legpa Gyatso on Youtube, biology series, “Hierarchy of Life” video, minute 7:21.

A student talks about Tibetan Teacher Day

Transcribed on November 5, 2025, by /u/wooshhhhh and Nick Prior. Source: Tibet Radio.

འདི། ང་རང་གི་ཚོར་བ་བཤད་ན་ཡང་། འདི་དངོས་གནས་ཡག་པོ་རེད་བསམ་སོང་རེད་བ། (སོང is realised as a “s” affix)

ག་རེ་བྱས་ནས་ལབ་ན (shortens to ག་བྱས་ལ་ན)

next་་ད་རྗེས་མ་མ་འོངས་པ་ལ་ང་རང་ཚོར་བོད་རང་བཙན་ཐོབ་ན་་བོད་པ་ལ་ཡང་ང་རང་ཚོ་ལ་དགེ་རྒེན་ཉི་མོ་ཟེར་ཡ་ཚུར་བསྡུ་ཡ་ཟེར་ཡ་ཅིག་སྟོན་ཡ་ཡོད་རེད་བ།

ཨ་ནི་ང་རང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ཡིན་དུས་མཚམས་པ་རྒྱ་གར་ག་ཅི་འདི་ལུགས་སྲོལ་སྒང་ནས་འགྲོ་བསྡད། ཨ་ནི།

ཕྱིས་སུ་ཡང་མ་འགྲིག་པ་ཆགས་ཀྱི་རེད་བསམ་འགྱུར་ཅིག

On the meaning of “virgin coconut oil”

Transcribed on November 8, 2025 by Nick Prior. Source: Youtube. This video is a good example of how English words are often used and explained in Tibetan speech in Exile.

Organic ཨ་ནི་འདི། Virgin, virgin ཟེར་དུས་ག་རེ་རེད། Virgin oil, virgin coconut oil ཟེར་ཡ་འདི་གཟིགས་དགོས་རེད་དཱ།
What does “organic” — or rather, “virgin”, mean? You should look where it says “virgin oil”, “virgin coconut oil”. [He shows the coconut oil container.]

Virginཟེར་ཡ་འདི། ང་ཚོ་རྣམ་རྒྱུན། བྱས། བུད་མེད། ད། ག་རེ་ཟེར་དགོས་རེད།
This term “virgin” we usually, uh, a woman, well, uh…

བུ་མོ་ལོ་ཆུང་ཆུང་སྐྱེས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ། རྒྱ་གར་ཡིན་ན་ kumārī ཟེར་གྱི་ཡོད་རེད་བ།
It means a young girl who has not slept with a man. In India, people say “kumārī”.

འོ་་བུད་མེད་མོ་གསར། འདི་ལ། ཨ་ནི། virgin ཟེར་གྱི་ཡོད་རེད་བ།
So, this woman, this young woman, is called a “virgin”, right?

ད། འདི་སྐད་ཆ་འདི་མ་རེད།
But this is not this term.

ད་virginཟེར་དུས་ད་ལྟ་འདི། ད། བཅོས་ལས་མ་བྱས་པའི། བཅོས་ལས་མ་བྱས་པའི་ coconut གི་སྣུམ་བྱས་ཀྱི་ཡོད་རེད་བ།
Here, “virgin” means “unrefined”, unrefined coconut oil, yeah?

འོ་་coconut དེ་ལ། སྣུམ་དེ་ལ། ཨ་ནི། virgin coconut oil ཟེར་གྱི་རེད།
So, this coconut, this oil, is called “virgin coconut oil”.

Excessive use of mobile devices

From a 2020 RFA special on YouTube:

ཨ་མེ་རི་ཀ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་དང་འཕྲུལ་ལས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་ལ་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་ Common Sense Media ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་དེས་དཔྱད་ཞིབ་སྙན་ཐོ་ཞིག་སྤྱིར་བཏོན་གནང་ཡོད་པ་དེའི་ནང་།

འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ནང་གི་ཉམས་ཞིབ་གཞིར་བཟུང་ཉི་མ་གཅིག་གི་ནང་ལོ་བཅོ་གསུམ་ནས་བཅུ་དགུ་བར་གྱི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཁ་པར་སྒང་ཆུ་ཚོད་གསུམ་ཙམ་དང་། ཡང་ལོ་བརྒྱད་ནས་བཅུ་གཉིས་བར་གྱི་ཕྲུ་གུ་ཚོས་ཆུ་ཚོད་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་དུས་ཚོད་བཏང་གི་འདུག

ཉམས་ཞིབ་སྙན་ཐོ་དེའི་གཞིར་བཟུང་ཨ་མེ་རི་ཀའི་ནང་གི་ཕྲུ་གུ་ལོ་ན་བརྒྱད་ཡིན་པ་ལྔ་ཡི་ནང་ནས་གཅིག་ལ་ལག་ཐོག་ཁ་པར་ཡོད་པ་རེད་འདུག

འོན་ཀྱང་ཕྲུ་གུའི་ཕ་མ་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ལ་ཁ་པར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་ལམ་སྟོན་དང་ཕྲུ་གུ་ལོ་བཅུ་བདུན་སྐབས་སུ་གོམས་གཞིས་ཡག་པོ་ཡོང་སྟབས་བྱས།

དུས་རྟག་ཏུ་ཞིབ་བཤེར་གནང་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་(?)སོགས་ཀྱི་སྐོར་སློབ་སྟོན་གནང་དགོས་ཀྱི་འདུག

ཨ་རི་མངའ་སྡེ་ Minnesota ནང་གནས་སྡོད་སེམས་ཁམས་འཕྲོད་བསྟེན་ཆེད་ལས་པ་ཀུན་དགའ་ནོར་འཛོམ་ལགས་ཀྱིས་འདི་ག་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་གསུངས་ན།

“དང་པོ་འདི། ད། ཕུ་གུ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་ན། ངའི་གི་ཕ་མ་གི་སྤྱོད་པ་དང་བྱེད་སྟངས་དེ་དོ་སྣང་སྤྲད་ཡ་དཔེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག

“གལ་སྲིད་ཕ་མ་མང་ཆེ་དུ་སོ་སོའི་phone སྒང་ལ་ཅིག འ། ཨ་ནི་དེ། ལྟས་མོ་འདྲ་པོ་བལྟ། གཞས་འདྲ་པོ་བལྟ། མི་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་བཤད།

“ཨ་ནི། ཡང་སོ་སོའི་ཕུ་གུ་ལ། ཨ་ནི། དེ་མ་བྱེད་ལབ་ནས། ད། ཏོག་ཙམ། ཕུ་གུ་ཏོག་ཙམ་འགོ་བཙུགས་ཀྱི་མ་རེད་བ།

“འོ་ཁྱེད་རང་། པ་ལགས་ཁྱེད་རང་། ཨ་མ་ལགས་ཁྱེད་རང་ phone ནང་ལ་ག་དུས་ཡིན་ནའི་གཅིག་བྱེད་བསྡད་ཀྱི་འདུག

“ང་ལ་མ་བྱེད་ལབ་ཀྱི་འདུག ད། wangchen འདི་སོ་སོའི་ཕ་མ་གི་གལ་སྲིད་སྤྱོད་པ་ཡག་པོ་བསླབས་ན་ཕུ་གུ་ལ་སོ་སོའི་སྤྱོད་པ་འདི་བསྟན་དགོས་ཡོད་རེད་བ།

“ཨ་ནི། སོ་སོའི་ phone ཨ་ནི། འདི། ma-nguwi བེད་སྤྱོད་མ་བཏང་ལབ་ན་སོ་སོའི་ཕ་མ། སོ་སོའི་kewi phone ཁ་ལག་ཟ་nang la phone ཕར་བཞག m

“སོ་སོའི་ནང་མི་མཉམ་དུ། ཨ་ནི། སྐད་ཆ་བཤད་དུས་མར་phone ལག་པ་མ་འཆང་། ཨ་ནི་འདི་སྤྱོད་པ་འདི་སོ་སོའི་ཕུ་གུ་ལ་སླབ་དགོས་རེད་བ།

“འོ་ཡ་འདི་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག”

[1:44]

ཡང་ཕོ་མོའི་དབྱེ་བ་ཆ་ནས་ཁ་པར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་འདུག

བུ་ཚོས་སྤྱིར་བཏང་ video games ཞེས་པའི་དྲྭ་རྒྱའི་ཐོག་གི་རྩེད་མོའི་རིགས་ལ་དུས་ཚོད་མང་བ་བཏང་གི་འདུག་ལ།

བུ་མོ་ཚོས་གཞས་ཉན་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱ་འདྲ་མིན་ལ་ལྟ་བ་སོགས་ཀྱིས་དུས་ཚོད་མང་བ་བཏང་གི་འདུག

ད་དུང་ཉམས་ཞིབ་སྙན་ཐོ་གཞན་ཞིག་གི་ནང་། ཨ་མེ་རི་ཀའི་ནང་ཕྱག་ཚོད་ནང་གི་མི་རིགས་དཀར་ལས་མི་རིགས་གཞན་གྱི་ཕྲུ་གུ་ཚོས་སོ་སོའི་ཁ་པར་སྒང་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱ་སོགས་བེད་སྤྱོད་མང་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་།

དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱའི་བརྒྱུད་ལམ་དེའི་བརྒྱུད་ཆབ་སྲིད་དང་སྤྱི་དམངས་(?) ཐོབ་ཐང་སོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ khar nak ཉམས་ཞུ་ལས་སླ་པོའི་ཐོག་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་ཙང་རེད་འདུག

ཡར་ཕྲུ་གུ་ཚོའི་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཡོང་བབས་གཞི་བཟུང་ཡང་ཁ་པར་སོགས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འགྲོ་གི་ཡོད་འདུག

ཡོང་བབས་ཉུང་བ་ཡོད་མཁན་གྱི་ནང་མི་ཚོས་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་སློབ་གྲྭ་མ་ཡིན་པའི་གཞན་དམིགས་གསལ་གྱི་འཛིན་གྲྭ་དང་ལས་འཆར་སོགས་ཀྱི་ཆེད་འགྲོ་སོང་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་ཙང་ཕྲུ་གུ་དེ་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་ལམ་བརྒྱུད་རང་བཞིན་གྱིས་དུས་ཚོད་མང་བ་བཏང་གི་འདུག

[2:41]

ཡིན་ན་ཡང་འཕྲུལ་ལས་གསར་པ་ཞིག་ག་དུས་གསར་དུ་བྱུང་ན་ཡང་མི་རབས་དེར་འཇིགས་སྣང་གི་ཚོར་བ་ཞུ་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་ངེས་སྟེ་ཡིན་ཙང་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་པ་ཁག་གཅིག་གིས་ཉམས་ཞིབ་ནང་སྐབས་རེར་འཕྲུལ་ལས་གསར་པ་དང་དེ་ག་ནང་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱའི་གི་dengchaགསར་པ་དེ་ཚོས་ཕྲུ་གུ་ཚོར་གསར་དུ་gyunupa ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་བྱུང་གི་ཡོད་གསུངས་འདུག

“phone དང་ཀམ་པུ་ཊར་དེ་ཚོ་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡ་དེ་སྡུག་ཆགས་མ་རེད་ལབ་ཡ་ཡིན། ད། ཨ་རི་ནང་ལ་གལ་སྲིད་ཕུ་གུ་བོད་པ་ཕུ་གུ་ tsargyo དེ་ཚོ་ཨ་རིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ། བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་འགྲམ་ལ་མེད་ན། སོ་སོའི་phone དང་ཀམ་པུ་ཊར་བེད་སྤྱོད་བཏང་ནས་བོད་པ་གཞན་པ་མཉམ་དུ་འབྲེལ་བ་བཞག་ཐུབ་ཡ་དང་སོ་སོའི་བོད་པ་རིག་གཞུང་སྐོར་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་། ཨ་ནི་འདི། ཕན་ཐོགས་མང་mo་ཡོད་རེད། རེད་བ།

“ད། ག་རེ། ད་སོ་སོ་གི་མི་ཚེ་ནང་ལ་སྤྱོད་པ་ག་རེ་ཡིན་ནའི་དེ་གལ་སྲིད་ཁ་ལག་ཟ་ཡ་མང་དྲགས། ཇ་མངར་ར་འཐུང་ཡ་མང་དྲགས། སོ་སོས་གཉིས་ཁུག་ཡ་མང་དྲགས། ད་ག་རེ་ཡིན་ནའི། ཅིག་མང་དྲགས་ན། ཨ་ནི། དཀའ་ངལ་འཕྲད་སྲིད་ཀྱི་རེད། རེད་བ།

“ཨ་ནི། phone བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡ་འདི་ཨེ་འདྲས་འདྲ་པོ་རེད།”

ཁ་པར་དང་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱའི་སྒང་དུས་ཚོད་ཉུང་དུ་གཏོང་རྒྱུ་བྱས། ཕ་མོས་ngoenoeསོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་ཚོའི་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་གོམས་གཞིས་རྣམས་ཞེས་པའི་ཐོག་སྟངས་འཛིན་བྱོས་དགོས་པ་དང་།

མཚན་མོར་མ་ཉལ་གོང་ཁ་པར་དང་འཕྲུལ་ཆས་རྣམས་ཉལ་ཁང་ནས་ཕྱིར་བཞག་དགོས་པ། ཡང་སྤྱི་ཚོགས་དྲྭ་རྒྱ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུ་ཐད་དུས་ཚོད་ཚད་གཞི་ཞིག་བཟོས་དགོས་པ་མ་ཟད།

ཡང་ཕ་མ་རང་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུ་ལ་དམིགས་པའི་བཟང་པོ་སྟོན་དགོས་པ་སོགས་ཀྱང་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་འདུག

“ད་phoneའདི་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཡ་མང་དྲགས་ན་སེམས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་ག་འདྲས་ཆགས་སྲིད་ཀྱི་རེད་ལབ་ན། ད་འདི་ཕུ་གུ་གཅིག་པོ་མ་རེད། མི་རྒན་པོ་ཨ་ནི། སུ་ཡིན་ནའི། ད། ད་ང་རང་ཚོ་ད། དཔེ་བཞག་ན། Facebook ཡིན་ནའི། Instagram ཡིན་ནའི། ག་རེ་ཡིན་ནའི། ད། མི་གིས་གལ་སྲིད་པར་སྙིང་རྗེ་པོ་ཨེ་འདྲས་ gardowuno སོ་སོའི་གདོང་པ་ཡིན་ནའི། སོ་སོའི་གཟུགས་པོ་par ཡིན་ནའི། སོ་སོའི། ཅིག ག་རེ་རེད། ད་ས་ཆ་སྙིང་རྗེ་པོ་ཞིག་drowa ཡིན་ནའི། པར་ཨེ་འདྲས་མང་པོ་ gardowuno སོ་སོའི་སེམས་པ་ཏོག་ཙམ་སྐྱོ་བསྡད་ཡོད་ན། ཨ་ནི། སོ་སོའི་རང་གཞིས་དྭངས་པོ་ནས། འོ་་་ཁོ་རང་ལ་མི་ཚེ་སྐྱིད་མདོག་ཁ་(?)ལ། ང་ལ་འདི་མི་འདུག ང་ལ་འདི་མི་འདུག ཨ་ནི། འདིའི་སྒང་ལ་ཕུ་གུ་ཆུང་ཆུང་རཱ། ཨ་ནི་སོ་སོའི་བསམ་བློ་བཏང་སྟངས་ཡག་པོ་ཆགས་ཡ་ཡོད་མ་རེད། ཨ་ནི། ད།1 ཀླད་པ་ཆུང་ཆུང་ཅིག་འདྲ་པོ་རེད། རྦན།(?)

“ཨ་ནི། འདིའི་སྒང་ལ་ཕུ་གེ་དེ་ཚོ་གིས་ལམ་སང་། འདི། སེམས་པ་སྐྱོ་སྲིད་ཀྱི་ཪཱ།

“འོ་་་དེ་ཚོ་ལ། ཕ་མ་དེ་ཚོ་གིས་ཏོག་ཙམ་དོ་སྣང་བྱེད་ཡ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག

“སོ་སོས་phone སྤྲད་ནས། ད། ཕུ་གུ་ཆུང་ཆུང་ཅིག་ཡིན་ན། phone སྤྲད་ནས་ལམ་སང་འདིར་yamematakང་ཚོས་སོ་སོའི་ཕུ་གུ་གི་phone ནང་ལ་ག་རེ་བྱེད་ཀྱི་འདུག དོ་སྣང་སྤྲད་ཡ་དཔེ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གྱི་འདུག”

གནས་ཚུལ་འདི་chordri དང་nyedrin shukke instayi ཡིན།

[end]

  1. Here, ཨ་ནི་ and ད་ are combined to form "anda". This is a meaningless filler word. ↩︎